به دلیل اینکه ماشین ها دائما در حال حرکت هستند، مقداری از تکان ها و لرزش ها برای قطعات آن ها تعریف شده است. اما عبور از این مقدار می تواند باعث آسیب رسیدن به اجزای موتور خودروی مورد نظر شود. برای این که از این اتفاق جلوگیری کنیم از دسته موتور استفاده می کنیم. دسته موتور ها می توانند از حرکات اضافی و شدید موتور و قطعات خودرو در مواقع مختلف جلوگیری کنند. ما در این مطلب قصد داریم به تعریف دسته موتور، بیان انواع آن، علائم و دلایل خرابی آن پرداخته و نکات مهمی در این زمینه در اختیار شما قرار دهیم. پس تا پایان همراه ما باشید.
موتور و گیربکس دو قطعه از ماشین هستند که در کنار هم قرار می گیرند. این دو قطعه توسط دسته گیربکس و دسته موتور در جای خود ثابت نگه داشته می شوند. در تعریف دسته موتور می توان گفت که این قطعه در موتور خودرو ها می تواند تعادل ماشین را حفظ کرده و وزن سنگین موتور را تحمل کند. همانطور که می دانید موتور اکثریت ماشین ها از نوع احتراقی است. موتور های احتراقی در هنگام روشن شدن، لرزش و تکان های شدیدی را ایجاد می کنند. دسته موتور وظیفه کنترل و مهار این تکان ها را بر عهده دارد. با مهار این ضربات، موتور خودرو در حالت تعادل قرار خواهد گرفت. به عبارت دیگر، می توان گفت دسته موتور نوعی بست یا وسیله ای برای ثابت نگه داشتن موتور در جای خود است. مکان قرارگیری دسته موتور در انواع خودرو ها متفاوت است. برخی ماشین ها، دسته موتور در قسمت بالا یا پایین و در برخی دیگر اطراف موتور ماشین قرار می گیرد. همچنین تعداد دسته موتور ها نیز در ماشین های مختلف متفاوت خواهد بود. به عنوان نمونه در ماشین هایی که دارای دیفرانسیل جلو هستند، سه دسته موتور وجود دارد. دو عدد در پایین و یک دسته موتور در بالا قرار داده خواهد شد. ماشین هایی با موتور های طولی دارای دو دسته موتور هستند.
شرکت های مختلف دسته موتور های مختلفی تولید می کنند که می توان آن ها را در دسته های مختلفی قرار داد. اما مهمترین و رایج ترین دسته بندی دسته موتور ها تقسیم آن ها به انواع دسته موتور هیدرولیکی، دسته موتور لاستیکی، دسته موتور صلب یا فلزی و دسته موتور فنری است. در ادامه مشخصات این دسته موتور ها را به طور خلاصه بیان خواهیم کرد. این که از کدام یک از انواع این دسته موتور ها استفاده کنیم، بستگی به نوع موتور و ماشین مورد نظر دارد.
این نوع از دسته موتور ها را به وسیله پیچ و جوشکاری به شاسی و بدنه خودرو وصل می شوند. معمولا هم این دسته موتور را در موتور ها و خودرو های سبک مورد استفاده قرار می دهند. عیب اصلی این نوع از دسته موتور ها این است که نمی تواند لرزش ها و تکان های شدید را کنترل کند. این تکان ها از دلایل اصلی خرابی دسته موتور های فلزی در دراز مدت هستند.
همانطور که از نامش پیدا است جنس این نوع از دسته موتور ها از لاستیک می باشد. این دسته موتور ها قابلیت انعطاف دارند. بنابراین می توانند به مقدار زیادی تکان ها، لرزش ها و ضربات وارد شده را خنثی کرده و از شدت آن ها بکاهند. در این دسته موتور ها، دو صفحه فلزی از آهن و چدن وجود دارد که قسمت پلاستیکی در بین این دو صفحه قرار گرفته است. دسته موتور های لاستیکی در اندازه های مختلفی تولید می شوند. در تولید آن ها از پلاستیک های با کیفیت و مقاوم استفاده می کنند که دوام و طول عمر بالایی نیز خواهند داشت.
دسته موتور هیدرولیکی شامل قسمت های مختلفی مانند دو لایه فنر، یک قسمت سیال و یک قسمت لاستیکی است. این دسته موتور می تواند به خوبی ضربات و فشار های وارد شده به موتور را کنترل کرده و یا جذب و دفع کند. با توجه به این که نقش این نوع دسته موتور در کاهش ارتعاشات بسیار موثر است، قیمت بالاتری نیز نسبت به سایر انواع دسته موتور دارد.
در تولید این نوع از دسته موتور ها از پلاستیک و پلیورتان استفاده می کنند. بنابراین توانایی کنترل و دفع ضربات و فشارها در این دسته ها بیشتر و بهتر خواهد بود. خودرو هایی که از این دسته موتور استفاده می کنند، حرکات نرم تر و روان تری داشته و لرزش کمتری در قسمت موتور خواهند داشت. از این دسته موتور های فنری در موتور های سنگین و بزرگ بیشتر استفاده می شود.
دسته موتور نیز مانند سایر قطعات خودرو ها خرابی نیز خواهد داشت. این خرابی ممکن است با علائم و نشانه های مختلفی همراه باشد. مهمترین و شایعترین نشانه خرابی دسته موتور ها، افزایش تکان های موتور و لرزش کابین ماشین است. تکان خوردن موتور زمانی که موتور را روشن یا خاموش می کنید هم می تواند نشانه خرابی دسته موتور ها باشد. ایجاد سرو صدای زیاد، لرزش در پدال کلاچ خودرو و تکان خوردن دسته دنده از دیگر نشانه های خرابی دسته موتور می باشد. به طور کلی در هر 50 تا 60 هزار کیلومتر حرکت ماشین، بهتر است اقدام به تعویض دسته موتور خودرو کنید. هر کدام از انواع مختلف دسته موتور ها، علائم خرابی متفاوتی دارند. به عنوان مثال دسته موتور هیدرولیکی در هنگام خرابی نشانه ای مانند نشتی روغن دارد.
همانطور که در بالا اشاره کردیم، بهتر است در هر 60 یا 50 هزار کیلومتر دسته موتور خودرو عوض شود. اما از دلایل دیگر خرابی دسته موتور ها، می توان به توجه نکردن به دست انداز ها اشاره کرد. چنانچه همیشه با سرعت بالا از دست انداز ها عبور می کنید، دسته موتور خودرو شما زودتر خراب خواهد شد. تیک آف زدن زیاد، دستی کشیدن و دور زدن با سرعت بالا هم می تواند منجر به خرابی و پایین آوردن طول عمر دسته موتور شود. از طرفی استفاده از دسته موتور بی کیفیت و تقلبی هم باعث افزایش احتمال خرابی این قطعه خواهد بود. نصب اشتباه این قطعه از موتور هم می تواند باعث خرابی زودتر از موعد این قطعه در خودروی شما شود. به طور کلی می توان گفت نوع رانندگی و نحوه استفاده از خودرو، نوع جاده و مسیر هایی که بیشترین رفت و آمد را در آن دارید، به میزان زیادی در سلامت و یا خرابی دسته موتور خودروی شما موثر هستند.
• مطالعه بیشتر : بلبرینگ چرخ چیست و 8 نشانه اصلی از علائم خرابی بلبرینگ چرخ
دسته موتور ها با توجه به نوع و جنسی که دارند، از قیمت های مختلفی برخوردار خواهند بود. همانطور که گفته شد، دسته موتور هیدرولیکی از سایر انواع دسته موتور ها گران تر است. برای اطلاع از قیمت به روز دسته موتور ها می توانید علاوه بر مراجعه حضوری به فروشگاه های لوازم یدکی ماشین، به سایت های معتبر فروش این قطعات نیز مراجعه کنید. برخی از این سایت ها اقدام به فروش اینترنتی این محصول با قیمت مناسب و کیفیت بالا کرده اند. بهتر است برای خرید دسته موتور ها، ابتدا تحقیقات لازم را انجام داده و از افراد آگاه و تعمیرکاران ماهر مشورت بگیرید.
برای خرید دسته موتور، بهتر است ابتدا از تعمیرکار خودرو خود راهنمایی بخواهید. این که چه نوع از دسته موتور را به چه تعدادی خریداری کنید، بستگی به نوع خودرو و ماشین شما دارد. این یک کار تخصصی بوده و همه افراد از عهده انجام آن بر نمی آیند. بنابراین بهتر است از مراکز معتبر یا فوشگاهای اینترنتی مانند ایران ای بی تی که فروشندگان و مشاوران متخصصی دارند، مراجعه کنید. همچنین سعی کنید قطعه اصلی را خریداری کنید. دسته های تقلبی شاید قیمت ارزان تری داشته باشند، اما طول عمر و کیفیت پایین تری خواهند داشت و عملکرد مطلوبی ندارند. دسته موتور های تقلبی نمی توانند به خوبی از ضربه ها و فشار های وارد شده به موتور جلوگیری کرده و از موتور محافظت کنند. در هنگام خرید به مشخصاتی که بر روی بسته بندی محصول نوشته شده است، دقت کنید.